FİLİSTİN - KRONOLOJİ

Fatma Tunç Yaşar, Sevinç Alkan Özcan ve Zahide Tuba Kor, Siyonizm Düşünden İşgal Gerçeğine Filistin, İstanbul: İHH Yayınları, Mayıs 2009 (6. baskı), sf. 201-217.

NOT: Her hakkı mahfuzdur. Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir.

1897: I. Siyonist Kongre İsviçre’nin Basel kentinde toplandı. Filistin’deki Yahudiler için bir devlet kurulması çağrısı yapıldı.

Mayıs 1901: II. Abdülhamit, Siyonist hareketin lideri Theodor Herzl’in Filistin’e Yahudi göçüne izin verilmesi talebini reddetti.

1916: İngiltere ve Fransa arasında Arap topraklarını paylaşmayı öngören Sykes-Picot Anlaşması imzalandı.

2 Kasım 1917: İngiltere, Yahudi halkına Filistin topraklarında devlet kurma yolunu açan Balfour Deklarasyonu’nu yayınladı.

Nisan 1920: Sen Remo Konferansı’nda Filistin topraklarında İngiliz mandası kurulması resmen kabul edildi; böylece 1917’de fiilen başlayan İngiliz yönetimi garanti altına alınmış oldu.

29 Eylül 1923: Filistin’de İngiliz mandası resmen yürürlüğe girdi.

1936-1939: Filistin halkı topyekun ayaklandı. Batılılar, Filistin’de Yahudi olmayan halkın varlığından bu meşhur Arap isyanıyla haberdar oldu.

22 Temmuz 1946: Yahudi terör örgütü Irgun’un Kral Davud Oteli’ne düzenlediği saldırıda, 96 kişi hayatını kaybetti.

29 Kasım 1947: BM Genel Kurul’u, Filistin topraklarının Filistin (%43,53) ile İsrail (%56,47) arasında bölünmesini öngören Taksim Planı’nı kabul etti.

9 Nisan 1948: Irgun terör örgütüne bağlı militanlar tarafından Deir Yasin köyünde gerçekleştirilen katliamda 254 Filistinli hayatını kaybetti.

14 Mayıs 1948: İsrail devleti kuruldu. Birkaç sonra Arap devletlerinin İsrail’e saldırmasıyla Birinci Arap-İsrail Savaşı başladı.

15 Mayıs 1948: İngiltere, Filistin topraklarını terk etmeye başladı.

Şubat-Temmuz 1949: İsrail, savaştığı her Arap ülkesi ile ayrı ayrı ateşkes anlaşmaları imzaladı.

11 Mayıs 1949: İsrail BM’ye kabul edildi.

23 Aralık 1950: İsrail Kudüs’ü başkent ilan etti.

29-30 Ekim 1956: Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır’ın Süveyş Kanalı’nı millileştirmesinin ardından İsrail, Fransa ve İngiltere, Mısır’a saldırdı. (İkinci Arap-İsrail Savaşı)

7 Ekim 1959: El-Fetih’in kuruluş kongresi Kuveyt’te yapıldı.

29 Mayıs 1964: Filistin Kurtuluş Örgütü kuruldu.

5 Haziran 1967: İsrail; Mısır, Suriye ve Ürdün’e saldırdı ve altı günde, Sina Yarımadası, Golan Tepeleri, Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs’ü işgal etti. (Üçüncü Arap-İsrail Savaşı)

21 Mart 1968: İsrail birlikleri, Ürdün’ün Karameh bölgesinde hiç beklemedikleri bir direnişle karşılaştı; Arap ordularının başaramadığını küçük bir gerilla grubu (el-Fetih) başardı. Arafat ve el-Fetih Filistinlilerin umut kaynağı haline geldi.

22-25 Eylül 1969: 21 Ağustos 1960’ta Mescid-i Aksa’nın Yahudilerce yakılmak istenmesi, İslam dünyasında tepkilere yol açtı ve bunun üzerine İslam Konferansı Örgütü Rabat’ta ilk kez bir araya geldi.

16-25 Eylül 1970: Tarihe “Kara Eylül” olarak geçen, Kral Hüseyin’e bağlı milisler ile Filistinli fedailer arasında katliama varan çatışmalar yaşandı. Daha sonra FKÖ Ürdün’den sürüldü ve Lübnan’a yerleşti.

8 Ağustos 1973: Filistin Ulusal Cephesi işgal altındaki topraklarda kuruldu.

6 Ekim 1973: Mısır ve Suriye’nin Sina Yarımadası ve Golan Tepeleri’nde bulunan İsrail kuvvetlerine saldırmasıyla Yom Kippur Savaşı başladı. (Dördüncü Arap-İsrail Savaşı)

13 Kasım 1974: BM, Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkını tanıdı. FKÖ, BM’de gözlemci statüsü elde etti.

13 Nisan 1975: Hıristiyan Falanjistlerin içinde Filistinlilerin bulunduğu bir otobüsü makineli tüfeklerle taramaları üzerine Lübnan’da on beş yıl sürecek iç savaş başladı.

6 Eylül 1976: FKÖ Arap Birliği’ne tam üye oldu.

17 Mayıs 1977: İsrail genel seçimlerinde ilk kez Menaham Begin’in liderliğindeki sağcı Likud Partisi iktidara geldi.

14 Mart 1978: İsrail Güney Lübnan’ı işgal etti.

17 Eylül 1978: Mısır, İsrail ve ABD arasında Camp David Anlaşmaları imzalandı. Bu anlaşmalar Arap Birliği Zirvesi’nde kınandı.

26 Mart 1979: Mısır ile İsrail arasından barış anlaşması imzalandı. Bu, İsrail’in bir Arap ülkesi ile imzaladığı ilk barış anlaşması oldu.

30 Temmuz 1980: İsrail parlamentosunda alınan bir kararla Kudüs, İsrail’in “ebedi ve bölünmez başkenti” olarak ilan edildi.

17 Temmuz 1981: İsrail, Beyrut’u bombaladı.

14 Aralık 1981: İsrail, Golan Tepeleri’ni ilhak etti.

6 Haziran 1982: İsrail Lübnan’a girdi ve bir hafta içinde Beyrut’u kuşattı. 70 gün süren direnişin ardından ateşkesi kabul eden Arafat liderliğindeki FKÖ, Eylül’de Beyrut’tan çekilmeye başladı ve daha sonra Tunus’a sürüldü.

9 Eylül 1982: Arap Birliği Zirvesi’nde bölge ülkelerinin barış içinde yaşaması için, FKÖ’nün Filistin halkının tek meşru temsilcisi olması gerektiği kabul edildi.

15-16 Eylül 1982: Ariel Şaron’un gözetimi ve korumasında Lübnanlı Hıristiyan Falanjist milisler, Beyrut’taki Sabra ve Şatilla mülteci kamplarına girerek, 36 saat içinde 2.000’e yakın Filistinli mülteciyi, cesetleri tanınmaz hale gelecek şekilde katlettiler.

1 Ekim 1985: İsrail Tunus’taki FKÖ karargahına hava saldırısı düzenledi. Saldırıda 70 kişi hayatını kaybetti.

8 Aralık 1987: Gazze’de bir Yahudi kamyonetinin Filistinli işçileri taşıyan bir araca çarparak dört Filistinlinin ölümüne dokuzunun yaralanmasına neden olmasının ardından, Filistinliler Birinci İntifada’yı başlattı.

13 Aralık 1988: FKÖ lideri Yaser Arafat, BM Genel Kurul’unda yaptığı konuşmada İsrail’in var olma hakkını tanıdığını açıkladı.

12 Kasım 1988: Cezayir’de toplanan Filistin Ulusal Konseyi, Filistin Devleti’ni ilan etti.

20 Haziran 1990: Ocak ayında başlayan Sovyet Yahudilerinin yoğun bir şekilde İsrail’e göçü Filistinliler ile İsrailliler arasında büyük sorun oldu. Bunun üzerine Filistinli bir komando grubu İsrail’e girmeye kalkıştı. ABD Başkanı Bush bu olaydan dolayı ABD-Filistin görüşmelerini askıya aldı.

8 Ekim 1990: Kudüs’te Mescid-i Aksa’da katliam gerçekleştirildi. 30 Filistinli hayatını kaybederken 850 kişi de yaralandı.

30 Ekim 1991: ABD Başkanı Bush ile SSCB lideri Gorbaçov’un Madrid Konferansı’nı başlatmalarından sonra, İsrail ile Arap komşuları arasında ilk görüşmeler yapıldı. Filistin, Birleşik Ürdün-Filistin delegasyonunun parçası olarak görüşmelere katıldı.

1992: HAMAS, silahlı kanadı İzzettin Kassam Tugayları’nı kurarak İsrail’e karşı silahlı eylemlerini yoğunlaştırdı.

16 Nisan 1993: Filistinli bir grup tarafından Ürdün Vadisi yakınında ilk intihar saldırısı düzenlendi. Havaya uçurulan otobüsteki 2 kişi öldü, 5 kişi yaralandı.

13 Eylül 1993: İsrail Devlet Başkanı İzak Rabin ve FKÖ lideri Yaser Arafat arasında Washington’da, beş yıl sonra Filistin’de özerk bir devletin kurulmasını öngören, Filistin Özerklik İlkeleri Deklarasyonu (Oslo Anlaşması) imzalandı.

25 Şubat 1994: Batı Şeria’nın el-Halil kentinde bulunan Hz. İbrahim Camii’ne sabah namazı esnasında bir Yahudi tarafından gerçekleştirilen saldırıda, aralarında çocukların da bulunduğu 50’nin üzerinde Filistinli hayatını kaybetti, yaklaşık 300’ü de yaralandı.

4 Mayıs 1994: İzak Rabin ve Yaser Arafat arasında Oslo Anlaşması’nı tamamlayıcı düzenlemeler içeren Kahire Anlaşması imzalandı.

26 Ekim 1994: İsrail ve Ürdün arasında barış anlaşması imzalandı.

28 Eylül 1995: II. Oslo Anlaşması Washington’da imzalandı.

26 Ekim 1995: İslami Cihad lideri Fethi Şikaki, İsrail gizli servisi Mossad’ın düzenlediği bir saldırı sonucu Malta’da öldürüldü.

4 Kasım 1995: Oslo Anlaşması’nın altına imza atan İsrail Başbakanı İzak Rabin, aşırı sağcı Yigal Amir tarafından öldürüldü.

20 Ocak 1996: Filistin’de yapılan ile seçimlerde, FKÖ lideri Yaser Arafat %88,2 oy oranıyla Filistin Özerk Yönetimi’nin başkanı seçildi. Aynı gün yapılan Yasama Meclisi seçimlerinde el-Fetih’e yakın adaylar, 88 sandalyenin 68’ini kazandı. Seçimleri sol örgütlerin yanı sıra HAMAS ve İslami Cihad boykot etmişti.

29 Mayıs 1996: İsrail seçimlerini Benyamin Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi’nin kazanması ve ardından aşırı sağ partilerle koalisyon kurulması, barış sürecine darbe vurdu.

27 Eylül 1996: Kudüs belediye başkanının Kubbet’üs-Sahra’nın altına tüneller açtırması sonucu patlak veren olaylarda üç günde 76 Filistinli hayatını kaybetti, 2000’e yakın kişi de yaralandı.

15 Ocak 1997: II. Uygulama Anlaşması olan El-Halil Protokolü imzalandı.

1 Ekim 1997: Ürdün’ün baskısıyla İsrail, 16 Ekim 1991’de müebbet hapis cezasına çarptırılan HAMAS’ın manevi lideri Şeyh Ahmed Yasin’i serbest bırakmak zorunda kaldı.

14 Mayıs 1998: İsrail devletinin kuruluşunun 50. yıldönümünde, Filistinlilerin protesto gösterileri sırasında çıkan çatışmalarda 9 Filistinli hayatını kaybetti, 1.200’ü de yaralandı.

21 Haziran 1998: İsrail hükümeti Netanyahu’nun Büyük Kudüs planını onayladı.

7 Temmuz 1998: BM Genel Kurulu Filistin delegasyonuna gözlemci statüsü verdi.

23 Ekim 1998: İsrail ile Filistin arasında Wye River Memorandum’u imzalandı.

18 Aralık 1998: İsrail hükümeti Wye River Memorandum’unu uygulamayı askıya aldığını bildirdi.

4 Mayıs 1999: ABD Başkanı Clinton’ın Arafat’a nihai statü görüşmelerinin bir yıl içinde sonuçlanacağı garantisini vermesi dolayısıyla, Filistin Merkez Konseyi bağımsız Filistin Devleti’nin ilanını erteledi.

17 Mayıs 1999: İsrail’de yapılan seçimleri, Likud Partisi’ni yenilgiye uğratan Ehud Barak liderliğindeki İşçi Partisi kazandı.

25 Temmuz 2000: II. Camp David Zirvesi, ABD Başkanı Clinton’ın “anlaşmaya varamadılar” şeklindeki açıklamasıyla sona erdi.

13 Eylül 2000: Oslo Anlaşması’nda Filistin’in özerkliği için verilen beş yıllık süre doldu.

28 Eylül 2000: İsrail Savunma Bakanı Ariel Şaron’un Mescid-i Aksa’ya yaptığı provokatif ziyaret Filistinlilerin tepkisine neden oldu. El-Aksa İntifadası başladı.

6 Şubat 2001: İsrail’de yapılan erken genel seçimlerde Likud Partisi lideri Ariel Şaron ezici bir üstünlükle kazandı ve başbakan seçildi.

Ekim 2001: HAMAS’ın askeri kanadı İzzettin Kassam Tugayları ilk roketini fırlattı. 3 mil menzilli olan roket Gazze içinde boş bir alana düştü.

17 Ekim 2001: Filistinlilere hakaretleriyle dikkat çeken ve İsrail-Filistin barış anlaşmalarına karşı çıkan Turizm Bakanı Rehavam Zeevi silahlı saldırı sonucu öldü. Saldırıyı FHKC üstlendi.

19 Kasım 2001: 1982 yılında gerçekleştirilen Sabra ve Şatilla Katliamı’ndan kurtulan Filistinlilerin suç duyurusu üzerine Belçika, katliamın sorumlusu olan İsrail Başbakanı Şaron’u ifade vermeye çağırdı.

23 Kasım 2001: İsrail ordusunun füze saldırısında HAMAS’ın askeri kanat liderlerinden Muhammed Ebu Hanud hayatını kaybetti.

3 Aralık 2001: Bir gün önce HAMAS’ın üstlendiği, Kudüs’te ve Hayfa’da 26 kişinin ölümü, 220 kişinin de yaralanması ile sonuçlanan dört patlamanın ardından İsrail, Gazze Şeridi ve Batı Şeria’ya saldırdı. Batı Şeria’da birçok eve füze isabet ederken, Gazze’deki hedef Arafat oldu.

13 Aralık 2001: İsrail Güvenlik Kabinesi, Arafat’la tüm ilişkilerini kesme kararı aldı ve Arafat’ı saldırı dalgasının doğrudan sorumlusu olmakla suçladı.

10 Şubat 2002: İsrail topraklarına ilk Kassam roketi düştü.

27 Mart 2002: Suudi Arabistan Veliaht Prensi Abdullah’ın Filistin-İsrail sorununun çözümüne yönelik olarak hazırladığı “Ortadoğu Barış Planı”, Beyrut’ta gerçekleştirilen Arap Birliği Zirvesi’nde onaylandı.

29 Mart 2002: İsrail birliklerinin Batı Şeria’daki tüm Filistin kentlerine tanklarla girmesiyle “Koruyucu Kalkan Operasyonu” başladı. Arafat’ın Ramallah’taki karargahı kuşatıldı ve karargah tahrip edilerek, elektrik, su ve telefon bağlantısı kesildi. 1967 Savaşı’ndan sonra Batı Şeria’ya yönelik bu en büyük hava ve kara operasyonu 3 Mayıs’ta sona erdi.

3-15 Nisan 2002: Cenin Mülteci Kampı’nı dış dünyadan tamamen tecrit eden İsrail, burada 1.300 Filistinliyi katletti, 1.500’ünü de yaraladı. Kampın %80’i oturulamaz hale geldi.

1 Mayıs 2002: 19 Nisan 2002’de BM Güvenlik Konseyi tarafından Cenin’deki katliamı araştırmak üzere kurulmasına karar verilen komisyon, İsrail’in gösterdiği tepkiler nedeniyle dağıtıldı.

2 Mayıs 2002: Arafat’ın karargahında bulundurduğu, İsrail Turizm Bakanı Zeevi’nin ölümünden sorumlu tutulan altı kişinin Eriha’daki hapishaneye gönderilmesi karşılığında karargah çevresindeki kuşatma kaldırıldı.

3 Haziran 2002: Başbakan Ariel Şaron, Batı Şeria’yı çepeçevre kuşatacak olan yaklaşık 700 kilometrelik sözde “güvenlik duvarı”nın 110 kilometrelik ilk etabının inşasını onayladı.

23 Temmuz 2002: İzzettin Kassam Tugayları’nın bir numaralı ismi Salah Şehade, İsrail F-16’larından atılan bombalarla katledildi. Şehade ile birlikte, aralarında aile fertlerinin de bulunduğu 16 kişi daha hayatını kaybederken, 77 kişi de yaralandı.

30 Eylül 2002: Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan yasa ABD Kongresi’nden geçti.

5 Ekim 2002: ABD Kongresi’nin kararına karşılık Arafat, iki yıl önce Filistin Konseyi’nden geçen Doğu Kudüs’ü Filistin Devleti’nin başkenti olarak kabul eden yasayı imzaladı.

17 Kasım 2002: İsrail Dışişleri Bakanı Benyamin Netenyahu Oslo Anlaşmaları’nın tamamen iptal edildiğini bildirdi.

30 Kasım 2002: İsrail kuvvetleri BM Gıda Programı’nın Gazze’deki gıda deposunu yerle bir etti.

28 Ocak 2003: İsrail’de yapılan erken genel seçimlerde Ariel Şaron başkanlığındaki Likud Partisi milletvekili sayısını ikiye katlayarak seçimin galibi oldu.

19 Mart 2003: Arafat’ı muhatap almak istemeyen dış güçlerin baskılarıyla Filistin’de başbakanlık kurumu ihdas edildi ve Arafat, Mahmud Abbas’ı ilk başbakan olarak atadı.

30 Nisan 2003: Ortadoğu Yol Haritası ilan edildi.

25 Mayıs 2003: İsrail hükümeti, Yol Haritası’nı 14 çekince ile birlikte 7’ye karşı 12 oyla onayladı.

3-5 Haziran 2003: Mısır’ın Şarm el-Şeyh ve Ürdün’ün Akabe kentinde Yol Haritası’nın hayata geçirilmesine ilişkin ABD Başkanı Bush’un öncülüğünde iki zirve gerçekleştirildi.

9 Haziran 2003: Akabe Zirvesi’nin sonuçlarını reddeden Filistinli direniş örgütleri ilk kez ortak silahlı eylem gerçekleştirerek dört İsrail askerini öldürdüler.

10 Haziran 2003: HAMAS liderlerinden Dr. Abdülaziz el-Rantisi’ye yönelik füzeli saldırıda 1’si bebek 4 kişi öldü, 27 kişi de yaralandı. Rantisi yara almadan kurtuldu.

15 Temmuz 2003: İsrail Parlamentosu 8’e karşı 26 oyla Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nin tarihi açıdan da uluslararası hukuk ve İsrail devletinin daha önce imzaladığı anlaşmalar açısından da “işgal edilmemiş” topraklar olduğu yönünde bir karar çıkardı.

31 Temmuz 2003: İsrail, Batı Şeria ve Kudüs çevresine inşa edilen “güvenlik duvarı”nın ilk etabını tamamladı.

19 Ağustos 2003: Başta HAMAS, İslami Cihad ve el-Aksa Şehitleri Tugayı olmak üzere direniş örgütlerinin 29 Haziran 2003’te ilan ettikleri üç aylık şartlı ateşkes, İsrail’in saldırılarına devam etmesi nedeniyle bozuldu.

20 Ağustos 2003: HAMAS ve İslami Cihad’ın Kudüs’te ortaklaşa düzenledikleri saldırıda 20 İsrailli öldü, 120’si de yaralandı. İsrail Filistin yönetimiyle ilişkilerini dondurdu.

21 Ağustos 2003: İsrail’in Gazze’ye düzenlediği füze saldırısında HAMAS liderlerinden Ebu Şenneb iki korumasıyla birlikte hayatını kaybetti.

6 Eylül 2003: Filistin Başbakanı Mahmud Abbas görevinden istifa etti. Aynı gün HAMAS’ın kurucusu ve manevi lideri Şeyh Ahmed Yasin, İsrail saldırısından hafif yaralı olarak kurtuldu.

10 Eylül 2003: HAMAS’ın önde gelen isimlerinden Mahmud Zahhar, İsrail’in füze saldırısında yaralı olarak kurtuldu, ancak oğlu hayatını kaybetti.

11 Eylül 2003: İsrail hükümeti, Filistin lideri Yaser Arafat’ı sürgüne gönderme yönünde ilke kararı aldı. Aynı gün 15 AB üyesi, HAMAS’ı AB’nin terör listesine alma konusunda uzlaştı.

25 Eylül 2003: 20. yüzyılın önemli düşünürlerinden Filistin asıllı Edward Said hayatını kaybetti.

5 Ekim 2003: İsrail, bir önceki gün Hayfa’da düzenlenen saldırıya misilleme olarak, 30 yıl sonra ilk kez Suriye topraklarını bombaladı.

15 Ekim 2003: Gazze’de içlerinde CIA mensuplarının da bulunduğu dört araçlık konvoya düzenlenen saldırıda 3’ü CIA mensubu 4 kişi öldü, 1 kişi de yaralandı.

9 Kasım 2003: Berlin’deki “Utanç Duvarı”nın yıkılışının yıldönümü olan 9 Kasım, İsrail’in Filistin’de inşa ettiği “Irkçı Ayrım Duvarı”na uluslararası tepki günü olarak ilan edildi.

19 Kasım 2003: BM Güvenlik Konseyi’nden oybirliği ile geçen 1515 sayılı kararla Yol Haritası Planı taraflar açısından bağlayıcı hale geldi.

1 Aralık 2003: Cenevre İnisiyatifi’nin Yol Haritası’na alternatif olarak hazırladığı deklarasyon ilan edildi.

24 Kasım 2003: İsrail başbakanı Ariel Şaron, Filistin tarafının Yol Haritası’ndaki yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, “tek taraflı hareket”e geçerek Gazze Şeridi’ndeki Yahudi yerleşim birimlerini boşaltılacağını ilan etti.

14 Ocak 2004: Gazze Şeridi’nde ilk kez HAMAS mensubu bir kadın tarafından düzenlenen saldırıda, 4 İsrail askeri öldü.

22 Mart 2004: Filistin’in manevi lideri Şeyh Ahmet Yasin sabah namazı çıkışında bizzat Şaron tarafından yönetilen bir askeri operasyon sonucu 8 Filistinli ile birlikte hunharca katledildi. Yasin katliamı sonrası İsrail terörünün sınırlarının artık kalmadığı anlaşılırken BM’nin katliamı kınamasını yine ABD vetosu engelledi.

14 Nisan 2004: ABD Başkanı George W. Bush, Gazze’den tek taraflı çekilmeyi öngören Şaron Planı’nı kabul etti; gelecekte muhtemel bir barış için müzakere edilecek temel konularda (özellikle sınırlar ve mülteciler) İsrail’in görüşlerini benimseyen bir mektubu Şaron’a verdi.

17 Nisan 2004: Şeyh Ahmet Yasin’in şehadetinin ardından HAMAS liderliğine getirilen Abdülaziz el-Rantisi Şeyh Yasin’e karşı düzenlenen suikasta benzer bir yöntemle şehit edildi.

18-23 Mayıs 2004: İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki Rafah mülteci kampına düzenlediği saldırılarda 53 Filistinli hayatını kaybetti, 120’si de yaralandı. Silah kaçakçılığında kullanılan tünellerin çıkışı olabileceği gerekçesiyle 155 bina yıkıldı, 1960 Filistinli evsiz kaldı.

9 Temmuz 2004: BM Genel Kurulu’nun 8 Aralık 2003’teki kararı doğrultusunda istişari görüşünü açıklayan Uluslararası Adalet Divanı, Batı Şeria’yı çevreleyen “güvenlik duvarı”nın Filistinlilerin haklarını ağır biçimde ihlal ettiği ve ulusal güvenlik gerekçesiyle meşrulaştırılamayacağı sonucuna vardı.

30 Eylül-16 Ekim 2004: İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki Beyt Hanun, Beyt Lahiya ve Cebaliye mülteci kamplarına yönelik saldırılarında 133 Filistinli hayatını kaybetti. 77 ev yıkıldı ve yüzlercesi tahrip edildi.

11 Kasım 2004: Uzunca bir süre İsrail’in karargahında tecrit ettiği Filistin’in efsanevi lideri Yaser Arafat, şüpheli bir şekilde hayatını kaybetti.

9 Ocak 2005: Filistin’de ikinci defa yapılan ve yedi adayın yarıştığı başkanlık seçimlerini %62,52 ile Mahmud Abbas kazandı. Seçimleri HAMAS, İslami Cihad ve FHKC boykot etmişti.

Ocak 2005: Gazze Şeridi’nde 10 bölgede ilk kez yapılan yerel seçimlerde HAMAS, belediye meclislerindeki 118 sandalyenin 77’sini kazandı.

8 Şubat 2005: Mısır’ın Şarm eş-Şeyh kentinde bir araya gelen Filistin’in yeni lideri Mahmud Abbas ile İsrail başbakanı Ariel Şaron, çatışmaya son verdiklerini açıkladılar.

13 Mart 2005: HAMAS, Temmuz 2005’te yapılması planlanan genel seçimlere katılacağını açıkladı.

Mayıs 2005: Yerel seçimlerin ikinci turu yapıldı.

15 Ağustos-12 Eylül 2005: İsrail, Gazze Şeridi’ndeki 8.000’e yakın Yahudi’nin yaşadığı 21 yerleşim biriminin tamamı ile Batı Şeria’daki 600 Yahudi’nin yaşadığı 4 yerleşim birimini boşalttı.

25 Eylül 2005: İsrail, çekilmesinin üzerinden henüz iki hafta bile geçmeden Gazze Şeridi’ne ilk hava saldırısını gerçekleştirdi.

Eylül 2005: Yerel seçimlerin üçüncü turu yapıldı.

Aralık 2005: Yerel seçimlerin dördüncü turu yapıldı.

5 Ocak 2006: İsrail’in kuruluşundan itibaren Araplarla yaptığı tüm savaşlara aktif olarak katılan ve pek çok katliama imza atan, İkinci İntifada’yı bizzat kışkırtan Ariel Şaron, beyin kanaması geçirerek hastaneye kaldırıldı.

25 Ocak 2006: Daha önce defalarca ertelenen Filistin’in ikinci genel seçimleri yapıldı. 132 sandalyeli mecliste, HAMAS öncülüğündeki Değişim ve Reform Listesi 74, el-Fetih 45, diğer küçük partiler ve bağımsız adaylar ise 13 sandalye kazandı. İslami Cihad seçimleri boykot etti.

30 Ocak 2006: Ortadoğu Dörtlüsü (ABD, AB, BM ve Rusya) Filistin’e yardımların sürmesi için HAMAS’ın şiddetten vazgeçmesi, İsrail’i tanıması ve mevcut anlaşma ve yükümlülükleri (Yol Haritası) kabul etmesi gerektiği yönünde bir karar aldı. Rusya ise HAMAS hükümetiyle çalışmaya hazır olduğunu bildirdi.

14 Şubat 2006: El-Fetih’in kontrolündeki bir önceki meclis yaptığı son toplantıda, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ı yeni yetkilerle donattı. Ancak 7 Mart 2006’da toplanan yeni meclis ilk iş olarak bu kararı iptal etti.

16 Şubat 2006: ABD, Filistin’e yardımı durdurdu.

19 Şubat 2006: İsrail, Filistin’e yönelik ekonomik yaptırımları uygulama kararı aldı.

22 Şubat 2006: İsrail, Filistinli milletvekillerinin Gazze Şeridi ile Batı Şeria arasındaki seyahatlerinde geçiş kolaylığı sağlayan VIP statülerini iptal etti.

28 Mart 2006: İsrail seçimlerini, komaya giren Ariel Şaron’un varisi, Kadima Partisi lideri Ehud Olmert kazandı.

28 Mart 2006: İsmail Heniyye başbakanlığında kurulan HAMAS hükümeti, 36’ya karşı 70 oyla meclisten güvenoyu aldı.

7 Nisan 2006: AB, Filistin Hükümeti’ne doğrudan yardımları askıya aldığını açıkladı.

10 Mayıs 2006: İsrail hapishanelerinde tutuklu bulunan bazı örgütlerin liderleri, Filistin mücadelesinin hedef ve ilkelerini ortaya koymak üzere 18 maddelik bir planı ilan ettiler. (Mahkumlar Planı)

1 Haziran 2006: Üç aydan beri maaşlarını alamayan güvenlik güçleri gösteri düzenledi.

8 Haziran 2006: İsrail, HAMAS hükümetinin, güvenlik biriminin başına getirdiği Filistin Halk Direniş Komiteleri (FHDK) örgütünün kurucusu Cemal Ebu Samhadana’yı Gazze Şeridi’nin güneyine düzenlenen bir hava saldırısında öldürdü.

9 Haziran 2006: İsrail, Gazze Şeridi’nin Beyt Lahiya sahilinde piknik yapan 6’sı aynı aileden 8 kişiyi katletti ve müteakip saldırılarda ölü sayısı 20’yi aştı

10 Haziran 2006: HAMAS 16 aydır uyguladığı ateşkesi bozduğunu ilan etti.

24 Haziran 2006: Mahmud Abbas ile İsmail Heniyye Mahkumlar Planı’nın önemli maddeleri üzerinde anlaşmaya vardı. HAMAS diplomatik müzakerelerde Abbas’ın önderliğini kabul etti.

25 Haziran 2006: Sekiz Filistinli eylemci, yeraltındaki tünel vasıtasıyla ulaştıkları Kerem Şalom sınır kapısında İsrail askerlerine saldırı düzenledi. İki İsrail askeri ölürken, Gilad Şalit adlı onbaşı kaçırıldı; Filistinlilerden ikisi hayatını kaybetti, dördü de yaralandı. Olayın sorumluluğunu FHDK, İzzettin Kassam Tugayları ve İslam Ordusu üstlendi.

26 Haziran 2006: İsrail, kaçırılan askeri için iki gün süre verdi. Filistinliler ise kaçırılan asker hakkında bilgi karşılığında cezaevlerindeki Filistinli kadın ve çocukların tahliyesini istedi.

28 Haziran 2006: İsrail ordusu, Gazze Şeridi’ne yönelik “Yaz Yağmurları Operasyonu”nu başlattı; elektrik santrali, köprüler ve hükümet binalarını hedef aldı.

29 Haziran 2006: İsrail, aralarında bakanlar, milletvekilleri ve belediye başkanlarının da bulunduğu 64 HAMAS mensubunu gözaltına aldı.

12 Temmuz 2006: 28 Haziran’dan itibaren 80’den fazla Filistinli hayatını kaybetti. İsrail, Hizbullah’ın iki askerini kaçırması ve sekizini de öldürmesi üzerine Lübnan topraklarına altı sene sonra tekrar girdi.

31 Ağustos 2006: İsrail askerleri, el-Aksa Şehitleri Tugayı’nın Batı Şeria’daki en üst düzey yetkililerinden Fadi Kafisha’yı öldürdü.

11 Eylül 2006: 16 Ağustos’ta başlayan görüşmeler sonunda Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile Başbakan İsmail Heniyye, ulusal birlik hükümeti kurma konusunda anlaştı.

20 Eylül 2006: İsrail ordusu, Filistin bankalarına ve döviz bürolarına düzenlediği baskınlar sonucu yaklaşık bir buçuk milyon dolara el koyduğunu açıkladı. İsrail bu paranın terör eylemleri düzenlenmesi için kullanıldığını öne sürdü.

7 Kasım 2006: İsrail ordusunun 1 Kasım’da başlattığı ve altı gün süren “Güz Bulutları Operasyonu”nda 50’yi aşkın Filistinli hayatını kaybetti.

26 Kasım 2006: Beş aydır devam eden ve 400’ü aşkın Filistinlinin hayatına mal olan İsrail saldırıları, ateşkesle sona erdi.

15 Aralık 2006: Başbakan İsmail Heniyye, çıktığı ilk yurtdışı gezisinden dönüşünde uzun süre Rafah sınır kapısında bekletildi ve ancak Arap ülkelerinden topladığı yanındaki 35 milyon doları Mısır’da bırakarak Gazze Şeridi’ne girebildi. Sınırdan geçerken el-Fetih’e bağlı güvenlik güçleri tarafından açılan ateş sonucu koruması hayatını kaybederken oğlu da yaralandı.

25 Aralık 2006: Filistin lideri Mahmut Abbas ulusal birlik hükümeti kurulması, aksi takdirde erken seçimlere gidilmesi konusunda HAMAS’a 10 günlük bir süre tanıdı.

5 Ocak 2007: ABD, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’a bağlı güvenlik güçlerine 86,4 milyon dolarlık yardım yapacağını bildirildi.

6 Ocak 2007: Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, HAMAS’ın Gazze Şeridi’nde görev yapan silahlı güçlerini yasadışı ilan etti.

26 Ocak 2007: Filistin Dışişleri Bakanı Mahmud Zahar’ın Gazze’deki evine ateş açıldı.

29 Ocak 2007: Filistin İçişleri Bakanı Said Siyam’ın evine saldırı düzenlendi. El-Fetih yanlısı Ulusal Güvenlik Güçleri’nin başkanı Tuğgeneral Seyid Şaban ise Gazze Şeridi’nde kaçırıldı.

9 Şubat 2007: Suudi Arabistan’ın Mekke kentinde bir araya gelen Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve HAMAS’ın siyasi lideri Halid Meşal öncülüğündeki taraflar, ulusal birlik hükümeti kurma konusunda anlaşma imzaladı.

12 Şubat 2007: İsrail, 7 Şubat’ta başlattığı Ağlama Duvarı ile Harem-i Şerif'i birbirine bağlayan Faslılar Yolu’nu (Magrip Kapısı) yıkma çalışmalarını tepkiler üzerine durdurdu.

11 Mart 2007: Gazze Şeridi’nde el-Fetih ile HAMAS arasındaki çatışmalar yeniden baş gösterdi.

17 Mart 2007: İsmail Heniyye başbakanlığında kurulan ulusal birlik hükümeti 3’e karşı 83 oyla meclisten güvenoyu aldı. İsrail cezaevlerindeki 41 milletvekili ise oylamaya katılamadı.

21 Mart 2007: ABD ve AB, HAMAS’ın yer aldığı Filistin hükümetini tanımama ve yaptırımları sürdürmesi konusunda anlaştı.

24 Nisan 2007: 7 Nisan’dan itibaren İsrail’in Gazze Şeridi’ne yeniden saldırması üzerine HAMAS’ın silahlı kanadı, ateşkesin son erdiğini ilan etti ve İsrail’e yeniden füze fırlatmaya başladı.

13 Mayıs 2007: El-Fetih’in sözcüsü Tevfik Ebu Hussa ile el-Aksa Şehitleri Tugayı’nın liderlerinde biri, Gazze’de HAMAS’a bağlı silahlı kişiler tarafından öldürüldü. Çıkan olaylarda 5 kişi öldü, 19 kişi de yaralandı ve çoğunluğu HAMAS üyesi 70 kişi de kaçırıldı.

14 Mayıs 2007: Ulusal birlik hükümetinin İçişleri Bakanı istifa etti.

20/19 Mayıs 2007: Son bir haftada Gazze Şeridi’nde 51 kişinin hayatına mal olan iç çatışmalar, yeni bir ateşkesle duruldu.

23 Mayıs 2007: İsrail ordusu, Batı Şeria’da aralarında bir bakan, üç milletvekili ve dört belediye başkanının bulunduğunu 33 HAMAS yetkilisini tutukladı.

11 Haziran 2007: HAMAS ve el-Fetih, Mısır’ın arabuluculuğunda yeni bir ateşkes imzaladı.

12 Haziran 2007: HAMAS’lı Ulaştırma Bakan Yardımcısı Faidi Sabane kaçırıldı. El-Fetih ile el-Aksa Şehitleri Tugayı’nın Kuzey Gazze sorumlusu Cemal Ebu Cidyan, İzzeddin Kassam Tugayları’nın saatler süren kuşatmasının ardından öldürüldü.

15 Haziran 2007: Gazze Şeridi’nin büyük bölümünü kontrolü altına alan HAMAS, buradaki el-Fetih karargahını ve Filistin Devlet Başkanlığı binasını da ele geçirdi. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, ulusal birlik hükümetini feshederek Maliye Bakanı Selam Feyyad’ı yeni başbakan olarak atadı. Son bir haftada Filistin’deki iç çatışmalarda ölenlerin sayısı 100’ü aştı.

17 Haziran 2007: Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, HAMAS örgütüne bağlı silahlı grupları yasadışı ilan etti.

18 Haziran 2007: Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 16 Nisan’da el-Fetih ve HAMAS tarafından oluşturulan Ulusal Güvenlik Konseyi’ni feshetti. ABD, 15 ay sonra Batı Şeria’daki Filistin hükümetine ekonomik yardımı tekrar başlatmaya karar verdi.

24 Haziran 2007: İsrail hükümeti, daha önce dondurulan 350 milyon dolarlık vergi iadelerinin Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’a aktarımını onayladı.

20 Temmuz 2007: İsrail, Mahmud Abbas yönetimine destek vermek için 255 Filistinli mahkumu serbest bıraktı.

2 Ağustos 2007: ABD, HAMAS’a karşı mücadele eden güvenlik güçlerine destek için Mahmud Abbas’a 80 milyon dolar hibe etti.

8 Ağustos 2007: Mahmud Abbas, HAMAS’ın diyalog çağrısını bir kez daha reddetti.

18 Ağustos 2007: Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, HAMAS hükümetinin daha önce yaptığı tüm atamaları iptal etti ve örgütle tüm bağları kopardı.

2 Eylül 2007: HAMAS’ı devre dışı bırakmak üzere seçim yasasında değişikliğe gidildi ve FKÖ’nün Filistin halkını temsil etme hakkını kabul etmeyen partilerin seçimlere girmesi yasaklandı.

Eylül 2007: İsrail, Gazze Şeridi’ni düşman bölge ilan etti.

27 Kasım 2007: ABD’nin Annapolis şehrinde, toplam 49 ülke ve uluslararası örgüt temsilcisinin katılımıyla Ortadoğu Barış Konferansı yapıldı ve 12 Aralık’tan itibaren barış müzakereleri yeniden başladı.

23 Ocak 2008: Ambargolara artık dayanamayan Gazzeliler sınırdaki duvarı yıkarak temel ihtiyaçlarını alabilmek için Mısır tarafına geçtiler.

28 Şubat-3 Mart 2008: İsrail’in Gazze Şeridi’ne düzenlediği operasyonda en az 117 Filistinli hayatını kaybetti, 200’ü de yaralandı. Yaklaşık 800 Filistinlinin evi tahrip edildi.

14 Nisan 2008: FDKC’nin askeri kanadının lideri İbrahim Ebu İlba İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybetti.

19 Haziran 2008: Mısır’ın arabuluculuğunda gerçekleşen pazarlıklar sonucu HAMAS ile İsrail arasında altı aylık ateşkes imzalandı.

19 Aralık 2008: HAMAS ile İsrail arasındaki altı aylık ateşkes sona erdi.

27 Aralık 2008: Roket atışlarını gerekçe gösteren İsrail, mezuniyet töreninin yapıldığı bir polis merkezini vurarak ve aralarında HAMAS’ın üst düzey güvenlik görevlilerinin de bulunduğu 140 polisi şehit ederek Gazze Şeridi’nde “Dökme Kurşun Operasyonu”na başladı. Altmış savaş uçağının katıldığı operasyonun sadece ilk saatlerinde 200’ü aşkın Filistinli hayatını kaybetti.

31 Aralık 2009: İsrail ABD, AB, BM ve Rusya’nın oluşturduğu Ortadoğu Dörtlüsü’nün ateşkes çağrısını reddetti.

3 Ocak 2009: İsrail Gazze Şeridi’nde kara operasyonuna başladı.

9 Ocak 2009: Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın görev süresi fiilen doldu.

18 Ocak 2009: 22 gün süren katliamın ardından İsrail ateşkes ilan ederek yerle bir ettiği Gazze Şeridi’nden çekilmeye başladı.