TANRI AŞKINA,
ONLAR MIKE PENCE’İ BAŞKAN YAPTIRABİLİRLER
Jennifer Rubin (Amerikan
muhafazakâr perspektifini yansıtan yazılar kaleme alan the Washington Post
yazarı)
Washington Post,
11.8.2017
Tercüme: Zahide Tuba Kor
Cumhuriyetçiler
her sabah Başkanlarının hangi twiti attığı korkusuyla uyanmak zorunda değiller.
Özel savcının Rusya’yla gizli anlaşma, adaleti engelleme veya cezayı yahut azli
gerektirir başka tür bir eyleme ilişkin mahkûm edici bir kanıt bulacağı
konusunda endişelenmek mecburiyetinde değiller. 2018 ara seçimlerinde seçmenlerin
karşısına yeniden çıkmadan evvel [ülkenin mevcut sorunlarını çözüme
kavuşturmakta] kesinlikle hiçbir şey başaramayacakları ümitsizliğine
bürünmek durumunda değiller. Başkanlığın bir öfke nöbetinin bizi bir savaşa
sürükleyeceği veya utanç verici bir geri çekilmeye zorlayacağı konusunda ölüp
ölüp dirilmeleri de gerekmiyor. Partilerinden çıkan Başkan’ın kendilerine
saldıracağından veya aleyhlerine önemli bir meydan okumaya destek çıkacağından
korkmamalılar. Normal bir başkanları olabilir. Partilerini geri alabilirler.
Kısaca,
halkın seçtiği Cumhuriyetçilerin önemli bir kısmı, [şu an başkan
yardımcılığını yürüten] “Başkan Mike Pence”in “Başkan Donald Trump”a
kıyasla epeyce tercih edilir olduğunu artık açık açık düşünüyorlar. Zira
Trump’ın sahip olduğunu düşündükleri her ne meziyet varsa bunların hiçbiri
hayata geçmediği gibi yedi aylık sinir törpüsü Beyaz Saray artistlikleri ve
işlevsizlik onları zihnen ve duygusal olarak tüketti. Kapalı kapılar ardında ve
kulislerdeki fısıldaşmalarda Cumhuriyetçilerin çoğu, Trump’ın partileri ve
ülkeleri için bir tehlike, bir tehdit olduğunu artık itiraf ediyor. Eğer ki
daha evvel bu konuda şüpheleri varmışsa bile bu hafta yaşananlar Rick Wilson’ın
ifadesiyle şunu teyit etmiş olmalı: “Cumhuriyetçi Trumpçılığın işlemeyeceğine
dair çokça neden var; ama en önemlisi, Donald Trump’ın sizden nefret etmesi”.
Dolayısıyla,
evet, Kongre’deki Cumhuriyetçilerin çoğu, bir zamanlar Temsilciler Meclisi’nde
görev yapmış ve Cumhuriyetçi eyaletlerden Indiana’da vali olmuş, istikrarlı ve
son derece muhafazakâr [dindar bir Evanjelik Hristiyan olan] bir başkanı
tercih edecektir. Tek yapmaları gereken Trump’ı koltuğundan etmeleri ki
böylelikle yardımcısı Mike Pence’in başkanlığı başlayabilsin. Peki ama bu
nasıl gerçekleşecek?
Trump’tan
hızlı bir ayrılığın mümkün olduğunu düşünemeyiz. Birkaç ay daha sürecek
taşkınlıklardan, Beyaz Saray’ın acemice mevzuatlarından ve Kuzey Kore’yle
tırnakları kemirtici yüzleşmelerden sonra Trump’a halk desteği, Cumhuriyetçi
tabanda ciddi bir erozyonla %30’lara veya hatta daha da aşağılara inebilir.
Hele de biz, Trump’ın seçim kampanyasıyla Rus yetkililer arasında muhtemel bir
koordinasyonun daha da can sıkıcı kanıtlarını ve/ya adaleti engellemeye dönük
alarm verici kanıtları görürsek bu ilişkiyi kesmenin tam da vakti gelebilir.
İlk
yaklaşım, sürdürülebilmesi imkânsız bir tercih sunmaktır. Cumhuriyetçiler belki
de bu konuda [Senato’da] kapalı oturum yapmaya karar verebilirler ve
nihayetinde [Başkan’ın] maaş ve kazançları problemi üzerinde kafa
yorabilirler. Unutmayın ki Başkan, ya başkan olarak kalabilir ya da
yurtdışından kazanç sağlamayı sürdürebilir; ama aynı anda her ikisi birden
devam edemez. Benzer şekilde Cumhuriyetçiler, Başkan’ın vetosunu önleyecek bir
çoğunlukla, 2020 seçimleri öncesinde başkanların vergi beyannamelerini
yayınlamalarını zorunlu kılan bir düzenlemeyi yasama organından geçirebilir.
Böylece Trump ya [şu an yaptığı gibi] vergi beyannamelerini gizli
tutmaya devam ede[rek yeniden seçilme şansını kaybede]bilir ya da [kamuoyuna
açıklayıp] başkan olarak ülkeyi tekrar yönetebilir; ama aynı anda ikisini
birden sürdüremez. Bir de akraba ve yakınları kayırma kanunları devreye
sokulabilir. Bunların muhtevası daha da netliğe kavuşturulup güçlendirilebilir.
Mesela 2018’den itibaren başkanların çocuklarının, kardeşlerinin veya eşlerinin
hiçbir resmî bir görev üstlenememeleri, Beyaz Saray’da bir ofis veya giriş
belgesi edinememeleri sağlanabilir. Tabii ki Trump görevinde kalabilir; ama
yanı başında damadı Jared Kushner ve kızı Ivanka Trump olmaksızın. Yani eğer ki
başkan olmayı sürdürmek istiyorsa, çocuklarını [Beyaz Saray’da değil,
ticari] işlerinde kendisine yardımcı olması için kullanabilir.
İkinci
seçenek ise [Trump’ın başkanlıktan] azli olup bu artık hiç de ihtimal
dışı değil. Her şey Özel Savcı Robert S. Mueller’ın ne bulacağına bağlı. Ancak
avukatlar kadrosu, bir ton şahit ve Trump’ın ikinci sınıf savunma avukatı
karşısında Mueller’ın gerçekten soruşturmadan elinin boş çıkacağını düşünebilir
miyiz? Bir ay evvel Cumhuriyetçilerin azil sürecini başlatmasını hayal etmek
zordu. Ama şimdi Amerikan halkı, Rusya meselesinin bir aldatmaca olmadığına
iyiden iyiye ikna olmuş durumda. (…)
(…)
Eğer
ki Trump işbirliği yapmayı reddeder ve/ya birileri hakkında af çıkarmaya
başlarsa ülkeden topluca “Yeteeer!” çığlığının yükseleceğini tahayyül
edebilirsiniz. Eğer ki Mueller, azil için Temsilciler Meclisi’ne başvurursa bu
durumda Cumhuriyetçiler, bu süreci işletmekten başka bir çareleri olmadığını
hissedebilirler. (…) Adli duruşmaların başlaması dahi Trump’ın çark etmesine
yetebilir.
Bu
durumda Trump “yetti artık, gına geldi” kararını verebilir. Söz konusu Trump
olunca, başkanların çoğunun 8 yılda yaptığından çok daha fazlasını 9 ayda
başardığına (!) kendi kendisini ikna edebilmesi hiç de imkansız değil. (Bana
inanın.) Tam da zirvede görevi bırakmak: yasadışı göçmen geçişi azalıyor,
borsa yükselişte, işsizlik düşük… Ana-akım medyanın, özel savcının ve o lanet
olası sahil kesimi elitinin onu alaşağı etmesine, ailesini rahat bırakmamasına
vs. niçin izin versin ki? Görevi Pence’e devretsin ve onun Trump’ın yaptığı tüm
planları uygulamasına izin versin. Böylelikle kazansın! Ardından Trump
başkanlıktan kaçarcasına uzaklaştığı konusunu milyonlara böbürlenerek
anlatabilir.
Cumhuriyetçiler
Trump’tan kurtulma fikrini tamamen idrak edebilmiş değiller. Son gelişmeler
nazarı dikkate alındığında, eğer ki Cumhuriyetçilere kalan başkanlık dönemi
içinde Trump’ı mı yoksa Pence’i mi başkan olarak tercih edeceklerine dair bir
gizli oylama yapılsa Pence’in açık ara kazanacağı kesin. “İyi” haber şu ki
Trump hiçbir zaman başkan olacağını düşünmemişti ve şu an görevinde son derece
sıkıntılı günler geçiriyor. Çevrilen dolap; yeterince baskı uygulamak, azil
veya mali ifşa ihtimalini körüklemek ve bu sayede onun 2020 seçimlerinden evvel
galip bir şekilde görevi bırakabileceği ve daha da önemlisi servetini el
değmeden ve gizlilik içinde koruyabileceği sonucuna varmasını sağlamak.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder