ECONOMIST - MAKEDON HÜKÜMETİNİ DEVİRME ÇABASI

PROTESTOCULAR, YOLSUZLUK SORUŞTURMASI ÜZERİNDEN MAKEDON HÜKÜMETİNİ DEVİRMEK İSTİYOR

The Economist, 21.4.2016

Tercüme: Zahide Tuba Kor

Makedonya küçük, fakir ve şimdi de muhtemelen patlamak üzere olan bir ülke. Cumhurbaşkanının ülkenin bazı üst düzey siyasetçilerini hedef alan bir ceza soruşturmasını askıya alma kararı karşısında (ki soruşturulanların sayısı 56’ya ulaşmıştı ve çoğunluğu iktidardaki VMRO’yla bağlantılıydı) bir haftayı aşkın bir süredir on binlerce protestocu Makedonya’da sokaklara döküldü. 2006’dan beri ülkeyi yöneten VMRO destekçileri, muhalefetin “Ukrayna” senaryosundaki gibi iktidarı güç kullanarak ele geçirmeye hazırlandığına inanıyor. Sosyal Demokrat Parti’nin öncülüğündeki muhalefet VMRO’yu otoriterlikle suçluyor. (…)

Makedonya geçen yıl yüz binlerce göçmenin Avrupa’ya gidişi sırasında uluslararası bir profil kazandı. (…) Ülke şu anda krizden krize koşuyor. Mevcut kriz hepsinden beter.

Sıkıntı, Şubat 2015’te Sosyal Demokratların sızdırılan tape kayıtlarını yayınlamasıyla başladı. Dinlemeler, (dönemin başbakanı Nikola Gruevski’nin kuzenlerinden birinin başında bulunduğu) ülkenin güvenlik birimleri tarafından yapılmıştı. Güvenlik birimleri yaklaşık 20.000 kişiyi dinlemişe benziyor. Tapelere göre Mr Gruevski ve iş arkadaşları seçim usulsüzlüğüne, yolsuzluğa ve tartışmalı iki ölümün üzerini örtmeye karışmış. Bu gelişme bir dizi gösteriyi tetikledi. (…)

AB ekibi hükümetle muhalefet arasında bir anlaşmaya varılması için müzakerelere yardımcı olmuştu. (…)

Üsküp Üniversitesi’nden Nenad Markovikj diyor ki, “AB’nin problemi, artık Makedonya üzerindeki tüm kozlarını/baskı gücünü kaybetmiş olması. Makedonya’nın AB’ye üyelik başvurusu, ülkenin ismi konusunda Yunanistan’la yaşanan anlaşmazlık yüzünden yirmi yıldır bloke ediliyor. AB’nin Makedonya’ya uzatacağı havuç çoktan bitti ve AB’li yetkililerin elindeki sopa da gerçekten küçücük.”

Şimdiye kadar gösteriler barışçıldı. VMRO destekçilerine göre [hükümet] sağlam bir iktisadi büyüme sağladı ve muhalefet seçimleri kazanamayacağını bildiğinden ülkede bir devrim istiyor. Sosyal Demokratlar ise önceki seçimlere hile karıştırıldığı ve ana akım medyanın VMRO’nun avukatına dönüştüğü görüşünde. (…)

Nüfusun dörtte birini oluşturan etnik Arnavutlar şimdiye kadar çatışmadan uzak durdular ama bu durum değişebilir. ABD ve birçok AB ülkesi, cumhurbaşkanından özel savcının soruşturmasını durdurtma kararından vazgeçmesini istiyor. Tahmin edileceği üzere Rusya, muhalefeti yabancı destekli bir darbe tezgahlamakla suçluyor.

Makedonya iki milyon kişinin yaşadığı küçük bir ülke. Ama burada yaşananlar bölgeyi de ilgilendirir nitelikte. Ülke üzerinde Rus ve Türk nüfuzu giderek artıyor. Uzak gelecekte AB üyeliği olma beklentisi artık tükeniyor. Sonuç olarak AB’li bir kaynağın hayıflandığı üzere Makedonya’nın siyasetçileri “kendi ülkelerine zarar vermeye kararlı görünüyor.”